Treść strony Feliks Czarnecki

  • Feliks Czarnecki

Feliks Czarnecki - urodził się w Tymiance koło Strykowa w roku 1769. Jego rodzina pochodziła ze wsi Czarnca (woj. świętokrzyskie), tytułowała się herbem Łodzia. Jego przodkiem, choć nie w linii głównej, był hetman polny koronny Stefan Czarniecki ten sam, który znalazł się w słowach polskiego hymnu narodowego. W 1761 roku Józef Czarnecki (dziadek Feliksa) stał się właścicielem Strykowa. Po nim miasto odziedziczył jego syn Wawrzyniec. Był osobą aktywną, co niewątpliwie ułatwiło drogę zawodowej kariery jego synowi, Feliksowi. Wawrzyniec umarł w roku 1784 i po jego śmierci Feliks objął w posiadanie Stryków oraz Tymiankę. Miasto zaczęło się odradzać dzięki Feliksowi Czarneckiemu, który próbował ze Strykowa uczynić ośrodek produkcji tekstylnej. Jako właściciel Strykowa podjął szereg decyzji, które miały zwiększyć napływ osadników do miasta tj. „Proiekt do zrobienia układu z fabrykantami”. Poza wymienionym projektem do dziś zachował się m.in. opis przywilejów ofiarowanych fabrykantom przez Czarneckiego dla osiedlających się w nowej osadzie w Strykowie za rzeką Moszczenicą (m. in. zwolnienie z czynszów na lat sześć) oraz powinności do jakich koloniści byli zobowiązani: płacenia czynszów na świętego Marcina, ogradzania placów położonych nad rzeką „solidnymi płotami” aby „nie psuć” rzeki, konieczność numerowania domostw „podług mapy i rejestru”. 
Czarnecki pragnął także dostosować układ przestrzenny Strykowa do zamierzeń industrializacyjnych. W 1809 roku zlecił wykonanie projektu planu rozbudowy Strykowa Józefowi Sadkowskiemu (urbaniście, budowniczemu departamentu radomskiego). Według nowego planu strukturę miasta tworzyły dwa zasadnicze elementy: Stare i Nowe Miasto. Były to dwie współgrające ze sobą składowe o całkowicie odmiennej strukturze. Część zachodnią stanowiło Stare Miasto z prostokątnym rynkiem, część wschodnią natomiast promieniste Nowe Miasto. W dużym stopniu plan ten został wcielony w życie, czego do dziś ślady można dostrzec w układzie urbanistycznym miasta. Granicę zwartej zabudowy dawnego Strykowa wyznaczała od południa rzeczka Moszczenica, od wschodu ulica Łukasiewicza oraz, obecnie już częściowo zabudowana, przestrzeń między ulicami Stryjkowskiego a Stodolnianą. Ta ostatnia najprawdopodobniej stanowiła północną krawędź terenu zwartej zabudowy. Kraniec miasta prawdopodobnie wyznaczała od strony zachodniej linia biegnąca miedzy miejscem, gdzie zbiegają się dzisiejsze ulice Kościuszki i Kolejowa.
Plany Feliksa Czarneckiego nie zostały niestety w pełni zrealizowane. Próby ożywienia miasta nie powiodły się do czego przyczynił się przemysłowy rozwój Łodzi, Pabianic i Zgierza, a także silnie rozwijające się chałupnictwo krawieckie w Brzezinach. Brak rozwiniętego przemysłu wpływał niekorzystnie na dalszy rozwój miasta. Feliks Czarnecki zmarł 1834 roku w Warszawie. Już po jego śmierci okazało się, że pozostawił po sobie ogromne długi zaciągnięte zarówno u osób prywatnych jak i w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim. Zobowiązania te ciągnęły się jeszcze przez lata, co też zapewne ograniczyło w dużym stopniu rozwój samego Strykowa. To prawdopodobnie właśnie długi były też przyczyną tego, że po jego śmierci obie córki Czarneckiego i synowa (matka i prawna opiekunka jego wnuka Feliksa) udzieliły notarialnie, pełnomocnictwa w sprawach majątkowych Wincentemu Matuszewskiemu. Był on spowinowacony z Czarneckimi poprzez swą żonę Apolonię z Pieniążków. Ostatecznie to on został nabywcą zadłużonych dóbr strykowsko – bratoszewicko – głowieńskich. 

Źródła:
„Monografia Miasta I Gminy Stryków”
„Ze Strykowa do wielkiego świata” – Jacek Perzyński

  • Projekt „nowego miasta” według J. Sadkowskiego

Kontakt stopka

Dane adresowe

  • Stryków Herb

URZĄD MIEJSKI W STRYKOWIE

ul. Tadeusza Kościuszki 27
95-010 Stryków

 

 

 

 

      tel. +48 (42) 719 80 02
      tel. +48 (42) 719-84-03
      tel. +48 (42) 719-94-95
      fax  +48 (42) 719 81 93
      e-mail: strykow@strykow.pl

      Godziny urzędowania
      pn, śr, czw: 08:00 - 16:00
      wt: 08:00 - 17:00
      pt: 08:00 - 15:00

      Godziny pracy kasy Urzędu:
      pn, wt, śr, czw: 08:00 - 15:00
                                                                                           pt: 08:00 - 14:00

 

 

Mapa Stryków

[obiekt mapy] Mapa Stryków
baner toplayer
Życzenia z okazji Bożego Narodzenia i Nowego Roku