Treść strony HISTORIA STRYKOWA
Pierwsza wzmianka o Strykowie pochodzi z 1387 roku. Była to wieś leżąca na szlaku ze Zgierza do Łowicza, łącząca Mazowsze z Wielkopolską i Śląskiem. W roku 1394 za sprawą dziedzica strykowskiego Deresława Tłuka, podskarbiego łęczyckiego, Stryków odbiera z rąk króla Władysława Jagiełły prawa miejskie. W połowie XVIII wieku miasto ze swymi 45 rzemieślnikami (13 sukienników, 5 kupców i kramarzy oraz 5 szynkarzy) stanowiło lokalny ośrodek handlu i rzemiosła. Było też ośrodkiem dóbr szlacheckich. W 1744 roku otrzymało przywilej organizowania ośmiu jarmarków rocznie. Stryków należał do miast średnich, co udowadnia wystawienie sześciu zbrojnych na wojnę pruską. Próbowano podjąć inicjatywę zorganizowania produkcji tekstylnej za sprawą ówczesnego właściciela Feliksa Czarneckiego – bez powodzenia. Powstała co prawda manufaktura, lecz Stryków nadal pozostał miasteczkiem rzemieślniczo-rolniczym. Ówczesne działania pozostawiły ślad w postaci istniejącego do dziś półkolistego placu w centrum miasta.
Po II rozbiorze Polski Stryków znalazł się w zaborze pruskim, by potem w latach 1807-15 być w Księstwie Warszawskim, a następnie w Królestwie Polskim. W XIX wieku Stryków traci prawa miejskie. Powodem stagnacji i zahamowania przyrostu ludności był między innymi żywiołowy rozwój pobliskiej Łodzi oraz szybko rozwijający się Zgierz i Pabianice. Ale już w roku 1902 Stryków otrzymuje połączenie kolejowe z Warszawą i Łodzią, co powoduje wzrost liczby mieszkańców. Niedługo po odzyskaniu niepodległości, w 1923 roku Stryków ponownie otrzymuje prawa miejskie, a od czasu wybuchu II wojny światowej rozwija się bardzo dobrze istniejące od wieków rzemiosło, tym razem szewstwo, krawiectwo i garbarstwo. Również na początku XX wieku stał się dużym ośrodkiem mariawitów.
Na uwagę zasługuje układ architektoniczny Strykowa, który na przełomie XVIII i XIX w. uczynił go jednym z najnowocześniej rozplanowanych i zabudowanych miast. Zlecone przez Feliksa Czarneckiego plany rozbudowy miasta, zaowocowały specyficzną strukturą przestrzenną Strykowa. Wg projektu planistycznego wykonanego przez J.Sadkowskiego strukturę miasta tworzyły dwa zasadnicze elementy: Stare i Nowe Miasto o całkowicie odmiennej strukturze. Część zachodnią stanowiło Stare Miasto z prostokątnym rynkiem pochodzącym jeszcze z okresu lokacji, część wschodnią - promieniste Nowe Miasto. Szczegółowy opis układu znajduje się w Monografii Miasta-Gminy Stryków (str. 223-225). Układ ten, choć nie w pełni zrealizowany, jest nadal dostrzegalny w strukturze przestrzennej współczesnego Strykowa. Jest on podkreślony trzema dominantami wzdłuż głównej osi, którą stanowi droga Łódź–Warszawa dzieląca symetrycznie ówczesny trójkątny Nowy Rynek.
W Strykowie działała przędzalnia, fabryka tekstylna, cegielnia i papownia – miasto w 1939 roku liczy ok. 5 000 mieszkańców. Działania wojenne, w tym eksterminacja ludności pochodzenia żydowskiego oraz opuszczenia tych terenów przez ludność niemiecką podążającą na zachód wraz z wycofującą się armią, spowodowały zmniejszenie zaludnienia o 45 %. Na północny zachód od centrum Strykowa, znajdują się pozostałości po cmentarzu żydowskim, na którym ostatni pochówek został przeprowadzony w 1946 roku. Na pozostałościach cmentarza ewangelickiego znajduje się kilkanaście grobów protestanckich w większości niemieckich, sprzed 1945 roku. Duża kolonia osadników niemieckich znajdowała się w podstrykowskiej osadzie Tymianka.
Jak na przestrzeni wieków kształtowała się przynależność administracyjno-terytorialna Strykowa? W okresie wczesnego średniowiecza obszar obecnego Strykowa wchodził w skład państwa plemiennego Łęczycan. W państwie pierwszych Piastów okolice Strykowa znalazły się na obszarze prowincji księstwa łęczyckiego. W zjednoczonym przez Władysława Łokietka państwie polskim zasadniczo obszar Strykowa znalazł się w obrębie powiatu brzezińskiego. Po II i III rozbiorze Polski część województwa łódzkiego łącznie ze Strykowem, znalazła się w obrębie powiatu brzezińskiego, którego władze umieszczono właśnie w Strykowie. W czasach Księstwa Warszawskiego Stryków znalazł się w obrębie departamentu warszawskiego i nadal pozostawał siedzibą powiatu brzezińskiego. Po utworzeniu Królestwa Polskiego, powiat brzeziński, w granicach którego znajdował się Stryków, stanowił część obwodu rawskiego z siedzibą w Rawie Mazowieckiej. Siedziba powiatu brzezińskiego z powrotem wróciła do Brzezin. Po upadku powstania styczniowego Stryków stał się ośrodkiem gminnym znajdującym się w obrębie guberni piotrkowskiej w powiecie brzezińskim. Po zarządzeniach z 1869 r. odbierających wielu miejscowościom Królestwa prawa miejskie, uprawnienia samorządowe stracił Stryków, który został włączony do gminy Dobra. Podczas pierwszej wojny światowej miasto znalazło się na obszarze zajętym przez wojska niemieckie. W listopadzie 1918 r. przywrócono podziały na gminy i powiaty w granicach sprzed I wojny światowej. Stryków ponownie znalazł się w powiecie brzezińskim, stanowiącym odtąd część województwa łódzkiego. W 1923 r. z obszaru gminy Dobra został wyłączony Stryków pozostający odtąd samodzielną jednostką podziału administracyjnego o uprawnieniach samorządowych gminy miejskiej. Podczas II wojny świtowej tereny Strykowa znalazły się w Okręgu Rzeszy Kraj Warty. W okresie powojennym Stryków znalazł się na obrzeżach aglomeracji łódzkiej. Po ostatniej reformie podziału administracyjnego, wprowadzonej w życie 1 stycznia 1999 roku, Stryków pozostał gminą miejsko - wiejską, w obrębie województwa łódzkiego, w granicach nowo utworzonego powiatu zgierskiego. Fakt, iż Stryków znalazł się na obrzeżach aglomeracji łódzkiej spowodował, iż z czasem stał się jej sypialnią - wielu mieszkańców pracowało w Łodzi lub w Zgierzu. Po przemianach ustrojowych, w latach 90-tych duże bezrobocie nie ominęło także Strykowa.
Ogromną szansą dla Gminy Stryków stało się usytuowanie na jej terenie skrzyżowania dwóch najważniejszych autostrad w Polsce A-1 i A-2. Dobre skomunikowanie z krajem i ze światem sprawiło, że pierwsza dekada XXI w. zaznaczyła się napływem firm wielu branż lokujących tutaj swoje magazyny i fabryki, a to z kolei przełożyło się na malejące bezrobocie i coraz większe możliwości inwestycyjne Gminy Stryków. Te korzyści samorząd kumuluje i wykorzystuje do dziś.
